Mehmet Nuri Conker (1881-1937)
30 Eylül 1297’de (13 Ekim 1881) Selanik’te doğdu(1). Osman Bey’in oğludur.
Selanik Askeri Rüştiyesinden sonra Manastır Askeri İdadisini bitirdi. 14 Mart 1900’de Harp Okulu’na girdi. 6 Aralık 1902’de Mülâzım-ı Sâni (Teğmen) rütbesiyle okulunu bitirdi. 5 Kasım 1905’de Harp Akademisi’nden Mümtaz Yüzbaşı olarak mezun oldu. Anılan tarihte 3. Ordu emrine verildi(2). 31 Mart Vakası’nı bastıran Hareket Ordusu’nda görev aldı.
Arnavutluk Harekatında, Afrika’da Trablusgarp ve Bingazi muharebelerinde, Anafartalar’da ve Conkbayırı muharebelerinde, doğuda Muş Cephesinde bulundu. İleri saflarda yer aldığı Bolayır ve Conkbayırı muharebelerinde yaralandı.
Kafkas Cephesi’nde Mustafa Kemal Paşa’nın emrindeki kuvvetlerde Ruslara karşı muharebelere iştirak etti. 13 Haziran 1920’de Milli Mücadele’ye katılmak için Ankara’ya geldi(3).
17 Haziran 1920’de Ankara Vali Vekilliğine ve Ankara Komutanlığı’na atandı(4). 16 Eylül 1920’de 41. Tümen Komutanlığı’na ve Adana Valiliğine verildi(5). Bu cephede Fransızlarla çarpıştı. 1921 yılında özel görevle Almanya’ya gönderildi.
4 Temmuz 1927’de askerlikten emekliye ayrıldı. Kütahya ve Gaziantep Milletvekilliği yapan Mehmet Nuri Conker, 1930 yılında kurulan Serbest Cumhuriyet Fırkası’nın kurucularından ve Genel Sekreteri oldu. Atatürk’ün çocukluk ve silah arkadaşı olan Nuri Conker, 1937 yılında Ankara’da öldü.
Almanca bilen Mehmet Nuri Conker’in “Zabit ve Kumandan” adlı eseri yayınlanmıştır.
(1) TBMM. Arş., M. Nuri Conker Dosyası
(2) Atatürk Araştırma Merkezi Başkanlığı, Atatürk’ün Silah Arkadaşları Atatürk Araştırma Merkezi Şeref Üyeleri Ankara 1999, s. 103
(3) Atatürk Araştırma Merkezi Başkanlığı, Atatürk’ün Silah Arkadaşları Atatürk Araştırma Merkezi Şeref Üyeleri Ankara 1999, s. 103
(4) KKK Arş., M. Nuri Conker Dosyası
(5) B.C.A, 217, 71-10 030-13-1-1
30 Eylül 1297’de (13 Ekim 1881) Selanik’te doğdu(1). Osman Bey’in oğludur.
Selanik Askeri Rüştiyesinden sonra Manastır Askeri İdadisini bitirdi. 14 Mart 1900’de Harp Okulu’na girdi. 6 Aralık 1902’de Mülâzım-ı Sâni (Teğmen) rütbesiyle okulunu bitirdi. 5 Kasım 1905’de Harp Akademisi’nden Mümtaz Yüzbaşı olarak mezun oldu. Anılan tarihte 3. Ordu emrine verildi(2). 31 Mart Vakası’nı bastıran Hareket Ordusu’nda görev aldı.
Arnavutluk Harekatında, Afrika’da Trablusgarp ve Bingazi muharebelerinde, Anafartalar’da ve Conkbayırı muharebelerinde, doğuda Muş Cephesinde bulundu. İleri saflarda yer aldığı Bolayır ve Conkbayırı muharebelerinde yaralandı.
Kafkas Cephesi’nde Mustafa Kemal Paşa’nın emrindeki kuvvetlerde Ruslara karşı muharebelere iştirak etti. 13 Haziran 1920’de Milli Mücadele’ye katılmak için Ankara’ya geldi(3).
17 Haziran 1920’de Ankara Vali Vekilliğine ve Ankara Komutanlığı’na atandı(4). 16 Eylül 1920’de 41. Tümen Komutanlığı’na ve Adana Valiliğine verildi(5). Bu cephede Fransızlarla çarpıştı. 1921 yılında özel görevle Almanya’ya gönderildi.
4 Temmuz 1927’de askerlikten emekliye ayrıldı. Kütahya ve Gaziantep Milletvekilliği yapan Mehmet Nuri Conker, 1930 yılında kurulan Serbest Cumhuriyet Fırkası’nın kurucularından ve Genel Sekreteri oldu. Atatürk’ün çocukluk ve silah arkadaşı olan Nuri Conker, 1937 yılında Ankara’da öldü.
Almanca bilen Mehmet Nuri Conker’in “Zabit ve Kumandan” adlı eseri yayınlanmıştır.
(1) TBMM. Arş., M. Nuri Conker Dosyası
(2) Atatürk Araştırma Merkezi Başkanlığı, Atatürk’ün Silah Arkadaşları Atatürk Araştırma Merkezi Şeref Üyeleri Ankara 1999, s. 103
(3) Atatürk Araştırma Merkezi Başkanlığı, Atatürk’ün Silah Arkadaşları Atatürk Araştırma Merkezi Şeref Üyeleri Ankara 1999, s. 103
(4) KKK Arş., M. Nuri Conker Dosyası
(5) B.C.A, 217, 71-10 030-13-1-1
Kaydol:
Kayıt Yorumları (Atom)
0 yorum:
Yorum Gönder